7244 Sayılı Kanun'un Bireysel ve Toplu İş İlişkileri Açısından Getirileri

Temmuz 2021

17 Nisan 2020 tarih ve 31102 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7244 sayılı Yeni Koronavirüs (COVID-19) Salgınının Ekonomik ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (“Kanun”), bireysel ve toplu iş ilişkileri açısından birtakım düzenlemeler getirmiş olup işbu düzenlemeler özetle aşağıda belirtildiği gibidir.

Nakdi Ücret Desteği

Bugün yayımlanan 7244 sayılı Kanun’un 7. maddesi ile 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’na Geçici Madde 24 eklenerek;

17.04.2020 tarihinde bir iş sözleşmesi bulunmakla birlikte ,
İş Kanunu’nun Geçici 10. maddesi uyarınca işveren tarafından ücretsiz izne ayrılan ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayan işçiler ile
15/3/2020 tarihinden sonra iş sözleşmesi feshedilen ve işsizlik ödeneğinden yararlanamayan işçilere

ücretsiz izinde bulundukları veya işsiz kaldıkları süre kadar, günlük 39,24 TL nakdi ücret desteği verileceği düzenlenmiştir.

İşbu nakdi ücret desteğinden yararlanabilmenin bir diğer şartı ise herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı almıyor olmaktır. Ayrıca yapılan ödemelerden damga vergisi hariç herhangi bir kesinti yapılamayacağı da düzenlenmiş bulunmaktadır.

Bu kapsamda nakdi ücret desteğinden yararlanan işçinin fiilen çalıştırıldığının tespit edilmesi halinde işverenlere ise;

Bu şekilde çalıştırılan her işçi ve çalıştırıldığı her ay için ayrı ayrı olmak üzere
Çalıştırma fiilinin işlendiği tarihteki brüt asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanacağı ve
Bununla birlikte ödenen nakdi ücret desteğinin ödeme tarihinden itibaren işleyecek kanuni faizi ile birlikte işverenden tahsil edileceği düzenlenmiştir.

Kısa Çalışma Başvuruları Değerlendirme Usulü

7244 sayılı Kanun’un getirmiş olduğu bir diğer düzenleme ise COVID-19 sürecinde yoğunlukla başvurulmakta olan kısa çalışma sistemine ilişkindir. Kanun’un 8. maddesi ile 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’na eklenen Geçici 25. madde kapsamında;

İşverenlerce “zorlayıcı sebep” gerekçesiyle yapılmakta olan kısa çalışma başvurularında; kısa çalışma ödemelerinin işverenlerin beyanları doğrultusunda yapılacağı ve bu ödemeler için uygunluk tespitinin tamamlanmasının beklenmeyeceği düzenlenmiştir.

Olası kötüye kullanımların önüne geçilebilmesi adına ise bu kapsamda hatalı bilgi ve belge veren işverenlerin tespit edilmesi halinde; yapılan fazla ve yersiz ödemelerin yasal faizi ile birlikte işverenden tahsil edileceği düzenlenmiştir.

İşbu düzenlemenin yürürlük tarihi geriye etkili olacak şekilde düzenlenmiş ve 29/2/2020 tarihinden itibaren geçerli olacağı belirtilmiştir.

İş ve Hizmet Sözleşmeleri Açısından Fesih Yasağı

Kanun’un getirmiş olduğu bir diğer önemli düzenleme ise işverenler nezdinde iş sözleşmesinin (ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler dışında) feshinin yasaklanmış olmasıdır. Kanun’un 9. maddesi ile 4857 sayılı İş Kanunu’na eklenen Geçici 10. madde uyarınca;

17.04.2020 tarihinden itibaren İş Kanunu kapsamında olup olmadığına bakılmaksızın her türlü iş veya hizmet sözleşmesinin işveren tarafından feshi kısıtlanarak, fesih iradesinin yalnızca İş Kanunu madde 25/II hükmünde yer verilen ahlak ve iyi niyet kurallarına uyulmayan hallerde ve diğer kanunlarda yer alan benzeri hallerde feshedilebileceği düzenlenmiştir. Dolayısıyla ahlak ve iyi niyete uyulmayan bu gibi haller dışında kalan durumlar için işverenin iş sözleşmesini fesih hakkı kaldırılmış bulunmaktadır.

Belirtmek gerekir ki, işbu fesih yasağı yalnızca İş Kanunu kapsamında düzenlenen iş sözleşmeleri için değil; Deniz İş Kanunu, Basın İş Kanunu gibi kanunlar kapsamına giren iş ilişkileri ve Borçlar Kanunu kapsamında değerlendirilen hizmet sözleşmeleri açısından da geçerli olacaktır.

Düzenleme ile yürürlüğe sokulan bir diğer yenilik ise; 17.04.2020 tarihi itibariyle üç aylık süreyi geçmemek üzere işverenlerin işçilerini tamamen veya kısmen ücretsiz izne ayırabileceği ve bu kapsamda ücretsiz izne ayrılan işçilerin bu durumu gerekçe göstererek iş sözleşmelerini haklı nedenle feshedemeyeceğidir.

İşbu fesih yasağına aykırılık teşkil edecek şekilde sözleşme feshine giden işverenler ve işveren vekilleri nezdinde; sözleşmesi feshedilen her işçi için fiilin işlendiği tarihteki aylık brüt asgari ücret tutarında idari para cezası verileceği düzenlenmiştir.

6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu Kapsamında Sürelerin Uzatılması

7244 sayılı Kanun’un “Süre uzatımı, toplantı erteleme ve uzaktan çalışma” başlıklı 2. maddesinin “ı” bendi uyarınca, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu (“STİSK”) kapsamındaki;

Yetki tespitlerinin verilmesi,
Toplu iş sözleşmelerinin yapılması,
Toplu iş uyuşmazlıklarının çözümü ile
Grev ve lokavta ilişkin süreler’in

17.04.2020 tarihinden itibaren üç ay süreyle uzatıldığı ve Cumhurbaşkanı’nın ilgili düzenlemede yer alan üç aylık süreyi bitiminden itibaren üç aya kadar uzatmaya yetkili olduğu düzenlenmiştir.

İlgili kanuni düzenlemeye buradan ulaşabilir, ilave sorularınız için bizimle iletişime geçebilirsiniz.